Lütuf, Zarafet ve Mercedes
125 yılı aşkın süredir otomobil tarihine yön veren markalardan bir olan Mercedes’in ilginç bir başlangıç hikayesi var. 1897 yılında Fransa’nın Nice kentinde yaşayan Avusturyalı iş adamı ve Avusturya Nice Başkonsolosu Emil Jelinek, Daimler-Motoren-Gesellschaft (DMG) fabrikasını ziyaret ederek bir otomobil satın alır. Uluslararası finans dünyası ve aristokrasi ile iyi ilişkiler içinde olan Jelinek, Daimler otomobili ile Fransız Riviera’sında büyük ilgi toplar.
Otomobil yarışı meraklısı Jelinek, Daimler üretimi otomobiliyle La Turbie yarışında kaza yapınca daha güçlü ve güvenilir bir otomobil arayışına girer. Daimler’in kurucusu Gottlieb Daimler ile şef mühendisi ve yöneticisi Wilhelm Maybach’a bir otomobil sipariş eder. 21 Mart 1899 tarihinde 23 beygir gücünde motorla donatılmış, büyük kızı Mercedes’in adını verdiği Daimler yarış otomobiliyle Nice’te bir yarışa katılır ve birinci olur. Bu başarıdan sonra Jelinek, Daimler fabrikasına 5.5 milyon mark değerinde 4 silindirli 36 otomobil sipariş eder. Jelinek o günkü şartlara göre oldukça yüklü bir sipariş vermiştir. Ama bu siparişe karşılık bazı şartlar da öne sürer: Otomobilin markası 10 yaşındaki kızının da adı olan Mercedes olacak, kendisi Fransa, Avusturya-Macaristan ve Amerika’da Mercedes marka tüm otomobillerin temsilciliğini üstlenecekti.
1900 yılında toplam 96 adet araç üretim kapasitesi olan DMG için Jelinek’in siparişi, toplam üretimin 3’te 1’ine karşılık geliyordu. Bugün ile kıyaslayınca oldukça cazip bir teklif sunan Jelinek’in elde ettiği satış başarısı üzerine Daimler, 1901 yılından itibaren ürettiği araçları “Mercedes” olarak adlandırmaya karar verir. İspanyolca konuşulan ülkelerde çok kullanılan bir isim olan Mercedes, “lütuf ve zarafet” anlamına geliyor. 23 Haziran 1902 tarihinde Mercedes marka adı olarak tescil edilir ve 26 Eylül 1902 tarihinden itibaren de kanunlarca koruma altına alınır. Hafifliği, çelik şasisi ve yüksek performanslı motoruyla ilk modern otomobillerden biridir. Otomobil yarışlarında tüm kategorilerde “geçilemeyen” bir efsane olur. Ve o günden sonra Mercedes, yeni modelleri ve milyonlarcasıyla bugün de yollarda…
Öte yandan, 1886 yılında Carl-Friedrich Benz de yakmalı motora ve elektrikli bir ateşlemeye sahip bir araç olan ilk benzinli otomobili yaparak patentini almıştır. Eşi Bertha Benz -belki de dünyanın en başarılı pazarlama faaliyetlerinden birini yaparak- oğullarıyla, Mannheim’den Pforzheim’e (yaklaşık 45 km) ilk “uzun mesafe sürüşünü” gerçekleştirerek “atsız arabanın” günlük kullanımı uygun olduğunu kanıtlar.
1926 yılında Mercedes otomobillerinin önünü açan bir gelişme olur. Dünyada ekonomik kriz yaşanırken, birbirlerinden habersiz otomobil üretimi yapan Gottlieb Daimler ve Karl Benz güçlerini birleştirir. Şirketin adı Daimler-Benz AG olurken, Mercedes markası ise Mercedes-Benz olarak değiştirilir.
Mercedes’in yıldız amblemi de zaman içinde evrilir. Şirketin kurucusu Karl Benz, Deutz’daki motor fabrikasındaki görevinin ilk yıllarında, Köln ve Deutz manzaralı evinin tepesine bir yıldız amblemi koymuş, eşine yazdığı mektuplarda bu yıldızın günün birinde başarıyı ve gücü temsil edeceğini ve fabrikasının üzerinde parlayacağını söylüyordu. Motorlu araçların “karada, suda, havada” evrenselliğini simgeleyen yıldız 1909’da tescil edilir; 1916 yılında yıldızın etrafı, içinde dört küçük yıldızın ve Mercedes isminin yer aldığı bir daire ile çevrilir. 1926’da Daimler-Benz birleşmesiyle Benz’in defne yapraklarından çelenk de yıldızın etrafını sarar.
Mercedes-Benz’in tarihi, otomobil tasarımında inovasyonların da tarihi…İlk otomobilden itibaren güvenlik, performans ve sürüş keyfi konusunda sürekli yenilikler geliştirmeye odaklanan marka geleceği de bugünden belirliyor. Marka felsefesini inovasyon üzerine temellendiren Carl Benz’in söylediği gibi. “İcat sevgisi asla ölmez.”
2000’li yılların sonunda ise otomotiv dünyasının en büyük birleşmesi olarak kabul edilen Alman Daimler-Benz ile Amerikan Chrysler’in evliliği gerçekleşir. Birleşmenin ardından DaimlerChrysler adını alan şirket, bugün dünyanın en büyük otomotiv firmalarından biri durumunda.
Bugün Mercedes-Benz markası sadece binek otomobiller için anılmıyor. Dünyanın en büyük ticari araç üreticisi olan DaimlerChrysler AG. Mercedes-Benz markasının yanı sıra; Freifhtliner, Sterling, Thomas Buil Buses, Setra, Western Star, Orion, American LaFrance gibi markaları da bünyesinde bulunduruyor.

Benan Kapucu

Son Yazıları Benan Kapucu (Tüm Yazıları)
- Bir Cam Klasiği: Orrefors - 01 Eylül 2015
- Bereketin Öteki Adı Pirinç - 04 Ağustos 2015
- Düşlerin Tasarımcısı Piero Fornasetti - 11 Temmuz 2015