Lütuf, Zarafet ve Mercedes

125 yılı aşkın süredir otomobil tarihine yön veren markalardan bir olan Mercedes’in ilginç bir başlangıç hikayesi var. 1897 yılında Fransa’nın Nice kentinde yaşayan Avusturyalı iş adamı ve Avusturya Nice Başkonsolosu Emil Jelinek, Daimler-Motoren-Gesellschaft (DMG) fabrikasını ziyaret ederek bir otomobil satın alır. Uluslararası finans dünyası ve aristokrasi ile iyi ilişkiler içinde olan Jelinek, Daimler otomobili ile Fransız Riviera’sında büyük ilgi toplar.

Otomobil yarışı meraklısı Jelinek, Daimler üretimi otomobiliyle La Turbie yarışında kaza yapınca daha güçlü ve güvenilir bir otomobil arayışına girer.  Daimler’in kurucusu Gottlieb Daimler ile şef mühendisi ve yöneticisi Wilhelm Maybach’a  bir otomobil sipariş eder.  21 Mart 1899 tarihinde 23 beygir gücünde motorla donatılmış, büyük kızı Mercedes’in adını verdiği Daimler yarış otomobiliyle Nice’te bir yarışa katılır ve birinci olur. Bu başarıdan sonra Jelinek, Daimler fabrikasına 5.5 milyon mark değerinde 4 silindirli 36 otomobil sipariş eder.  Jelinek o günkü şartlara göre oldukça yüklü bir sipariş vermiştir.  Ama bu siparişe karşılık bazı şartlar da öne sürer: Otomobilin markası 10 yaşındaki kızının da adı olan Mercedes olacak,  kendisi Fransa, Avusturya-Macaristan ve Amerika’da Mercedes marka tüm otomobillerin temsilciliğini üstlenecekti.

1900 yılında toplam 96 adet araç üretim kapasitesi olan DMG için Jelinek’in siparişi, toplam üretimin 3’te 1’ine karşılık geliyordu. Bugün ile kıyaslayınca oldukça cazip bir teklif sunan Jelinek’in elde ettiği satış başarısı üzerine Daimler, 1901 yılından itibaren ürettiği araçları “Mercedes” olarak adlandırmaya karar verir. İspanyolca konuşulan ülkelerde çok kullanılan bir isim olan Mercedes,  “lütuf ve zarafet” anlamına geliyor. 23 Haziran 1902 tarihinde Mercedes marka adı olarak tescil edilir ve  26 Eylül 1902 tarihinden itibaren de kanunlarca koruma altına alınır. Hafifliği, çelik şasisi ve yüksek performanslı motoruyla ilk modern otomobillerden biridir. Otomobil yarışlarında tüm kategorilerde “geçilemeyen” bir efsane olur. Ve o günden sonra Mercedes, yeni modelleri ve milyonlarcasıyla bugün de yollarda…

Öte yandan, 1886 yılında Carl-Friedrich Benz de yakmalı motora ve elektrikli bir ateşlemeye sahip bir araç olan ilk benzinli otomobili yaparak patentini almıştır. Eşi Bertha Benz -belki de dünyanın en başarılı pazarlama faaliyetlerinden birini yaparak- oğullarıyla, Mannheim’den Pforzheim’e (yaklaşık 45 km) ilk “uzun mesafe sürüşünü” gerçekleştirerek  “atsız arabanın” günlük kullanımı uygun olduğunu kanıtlar.

1926 yılında Mercedes otomobillerinin önünü açan bir gelişme olur. Dünyada ekonomik kriz yaşanırken, birbirlerinden habersiz otomobil üretimi yapan Gottlieb Daimler ve Karl Benz güçlerini birleştirir. Şirketin adı Daimler-Benz AG olurken, Mercedes markası ise Mercedes-Benz olarak değiştirilir.

Mercedes’in yıldız amblemi de zaman içinde evrilir. Şirketin kurucusu Karl Benz, Deutz’daki motor fabrikasındaki görevinin ilk yıllarında, Köln ve Deutz manzaralı evinin tepesine bir yıldız amblemi koymuş, eşine yazdığı mektuplarda bu yıldızın günün birinde başarıyı ve gücü temsil edeceğini ve fabrikasının üzerinde parlayacağını söylüyordu. Motorlu araçların “karada, suda, havada” evrenselliğini simgeleyen yıldız 1909’da tescil edilir; 1916 yılında yıldızın etrafı, içinde dört küçük yıldızın ve Mercedes isminin yer aldığı bir daire ile çevrilir. 1926’da Daimler-Benz birleşmesiyle Benz’in defne yapraklarından çelenk de yıldızın etrafını sarar.

Mercedes-Benz’in tarihi, otomobil tasarımında inovasyonların da tarihi…İlk otomobilden itibaren güvenlik, performans ve sürüş keyfi  konusunda sürekli yenilikler geliştirmeye odaklanan marka geleceği de bugünden belirliyor. Marka felsefesini inovasyon üzerine temellendiren Carl Benz’in söylediği gibi. “İcat sevgisi asla ölmez.”

2000’li yılların sonunda ise otomotiv dünyasının en büyük birleşmesi olarak kabul edilen Alman Daimler-Benz ile Amerikan Chrysler’in evliliği gerçekleşir.  Birleşmenin ardından DaimlerChrysler adını alan şirket, bugün dünyanın en büyük otomotiv firmalarından biri durumunda.

Bugün Mercedes-Benz markası sadece binek otomobiller için anılmıyor. Dünyanın en büyük ticari araç üreticisi olan DaimlerChrysler AG. Mercedes-Benz markasının yanı sıra; Freifhtliner, Sterling, Thomas Buil Buses, Setra, Western Star, Orion, American LaFrance gibi markaları da bünyesinde bulunduruyor.

The following two tabs change content below.

• Bio
• Son Yazıları

Benan Kapucu

1988’de ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nden mezun oldu. 1994’te MSÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünden yüksek lisans derecesini aldı. 1994–2003 tarihleri arasında Doğan Burda Yayın Grubu bünyesinde Brava Casa, Elle ve AD dergilerinde editör, yazı işleri müdürü ve yayın yönetmeni olarak çalıştı. 2003-2007 yılları arasında multimedya proje danışmanlığı, kitap ve dergi editörlüğü işlerini sürdürdü, birçok sektörel derginin yaratım sürecinde rol aldı; XXI, Skylife, Turkish Time, Natura dergilerinde tasarım konulu araştırma ve söyleşileri yayımlandı. 2007-2009 yılları arasında Ommedya bünyesinde, icon dergisinin yayın yönetmenliğini ve Natura dergisinin yayın danışmanlığını yaptı. Design Turkey dahil, birçok ulusal tasarım yarışmasında jüri üyeliği yaptı. İTÜ Tasarım Kongreleri kapsamında tasarım yayıncılığı üzerine iki akademik bildirisi yayımlandı. İTÜ ve Anadolu Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümlerinde Medya ve Tasarım dersiyle yarı-zamanlı olarak tasarım eğitimine katkıda bulunuyor. Son olarak İKSV 1. Tasarım Bienali’nin katalog editörlüğünü ve bienal kapsamında yayımlanmakta olan New City Reader mimarlık, kamusal alan ve kent gazetesinin yayın yönetmenliğini üstlendi. 2009- 2014 yılları arasında Häfele’de proje koordinatörlüğü kapsamında, Gateway dergisinin editörlüğünü yürüttü. Halen üniversitede misafir öğretim üyeliği, editörlük ve metin yazarlığı işlerini sürdürüyor.

Son Yazıları Benan Kapucu (Tüm Yazıları)

• Bir Cam Klasiği: Orrefors - 01 Eylül 2015
• Bereketin Öteki Adı Pirinç - 04 Ağustos 2015
• Düşlerin Tasarımcısı Piero Fornasetti - 11 Temmuz 2015